Kultura alternatywna
Termin „kultura alternatywna” jest pojęciem wieloznacznym i dość szerokim, odnoszącym się do zbioru przejawów artystyczno-kulturowych, które prezentowane są jako alternatywa dla kultury hegemonicznej.
Ma ona na celu otwieranie przestrzeni wobec wartości czy dóbr kulturowych promowanych zarówno przez kulturę elit i hegemoniczną, jak i mass media, choć niekoniecznie utożsamiana jest z kulturą popularną czy subalternem, lecz z zupełnie inną.
Kontrkultura
Kontrkultura to zespół kultur, które powstają w opozycji do kultury hegemonicznej, kwestionując narzucone wartości i próbując rozpowszechniać nowe paradygmaty i systemy wartości.
Kolebka cywilizacji europejskiej – starożytność
Często walczy z kulturą hegemoniczną z zamiarem jej wykorzenienia i zwykle powstaje jako odpowiedź na procesy frustracji, niesprawiedliwości społecznej, nonkonformizmu i oporu, stając się walką naładowaną dużą dozą mściwości.
Przykładami ruchów kontrkulturowych są feminizm, ruchy ekologiczne, anarchizm, antykomunizm w Związku Radzieckim, ruch 15M.
.
Subkultura
W ramach kultury hegemonicznej może powstać różnorodność marginalnych grup kulturowych, które rozwijają swój własny system wartości i wzorów. Można powiedzieć, że stanowią one kultury mniejszościowe o określonych cechach.
W przeciwieństwie do kontrkultury, subkultury nie kwestionują ustalonego porządku, ale pokazują się jako kultura zainteresowana jednym lub kilkoma interesami kultury dominującej, więc nie mogą być też postrzegane jako kultura alternatywna. Przykładem tego mogą być gracze, plemiona miejskie czy fani jakiejś grupy muzycznej.
Subkultury nie należy też mylić z kulturą subalternu, ponieważ kultura subalternu jest fragmentaryczna i rozłączna, to znaczy nie ma świadomości bycia jedną i tą samą kulturą, podczas gdy subkultury są. Członkowie subkultury mają swoje własne kody, odniesienia i wartości (np. fanklub grupy).